Psikoloji Nedir

Psikoloji Nedir?

Tanım

Psikoloji zihin ve davranışın incelenmesidir. İnsanların nasıl düşündüğünü, davrandığını ve hissettiğini etkileyen biyolojik etkileri, sosyal baskıları ve çevresel faktörleri kapsar.

Psikolojinin Dalları

Psikoloji geniş ve çeşitli bir alandır. Bazı farklı alt alanlar ve uzmanlık alanları ortaya çıkmıştır. Aşağıdakiler psikoloji alanındaki başlıca araştırma ve uygulama alanlarından bazılarıdır:

• Anormal psikoloji, anormal davranış ve psikopatoloji üzerine yapılan çalışmaktadır. Bu uzmanlık alanı çeşitli zihinsel bozuklukların araştırılması ve tedavisi üzerine odaklanmıştır ve psikoterapi ve klinik psikoloji ile bağlantılıdır.
• Biyolojik psikoloji (biyopsikoloji), biyolojik süreçlerin zihni ve davranışı nasıl etkilediğini inceler. Bu alan nörobilimle yakından bağlantılıdır ve beyin hasarına veya beyin anormalliklerine bakmak için MRI ve PET taramaları gibi araçları kullanır.
• Klinik psikoloji, psikolojik bozuklukların değerlendirilmesi, teşhisi ve tedavisine odaklanır.
• Bilişsel psikoloji dikkat, hafıza, algı, karar verme, problem çözme ve dil edinimi gibi insan düşünce süreçlerinin incelenmesidir.
• Karşılaştırmalı psikoloji, hayvan davranışlarının incelenmesiyle ve insan davranışlarıyla karşılaştırılmasıyla ilgili psikolojinin dalıdır.
• Gelişim psikolojisi, bilişsel yetenekler, ahlak, sosyal işlevsellik, kimlik ve diğer yaşam alanları dahil olmak üzere yaşam boyu insan büyümesine ve gelişmesine bakan bir alandır.
• Adli psikoloji, hukuksal ve ceza adalet sisteminde psikolojik araştırma ve ilkeleri kullanmaya odaklanan uygulamalı bir alandır.
• Endüstriyel-örgütsel psikoloji, iş performansını artırmak ve çalışanları seçmek için psikolojik araştırmaları kullanan bir alandır.
• Sosyal psikoloji, grup davranışı, bireysel davranış üzerindeki sosyal etkiler, tutumlar, önyargı, uygunluk, saldırganlık ve ilgili konulara odaklanır.

Kullanım Alanları

Psikoloji için en belirgin uygulama, psikologların, müşterilerin zihinsel sıkıntı ve psikolojik hastalık semptomlarını yönetmelerine ve üstesinden gelmelerine yardımcı olmak için ilkeleri, araştırmaları ve klinik bulguları kullandıkları zihinsel sağlık alanındadır. Psikoloji nedir, hangi alanlarda vardır? Psikoloji uygulamalarından bazıları şunlardır:

• Akıl sağlığı tedavisi
• Performans geliştirme
• Kendi kendine yetme
• Ergonomi
• Kişisel sağlık ve esneklik
• Psikolojik araştırma
• Sosyal program tasarımı
• Eğitim programlarının geliştirilmesi
• Çocuk gelişimini anlama

Psikolojinin içerdiği her şeyi sadece kısa bir tanımla yakalamak zordur, ancak gelişim, kişilik, düşünceler, duygular, duygular, motivasyonlar ve sosyal davranışlar gibi konular psikolojinin anlamaya, tahmin etmeye ve açıklamaya çalıştığı şeyin sadece bir kısmını temsil eder.

Psikolojinin Etkileri

Psikoloji hem bireylere hem de topluma fayda sağlayan uygulamalı ve akademik bir alandır. Psikolojinin büyük bir kısmı ruh sağlığı sorunlarının teşhis ve tedavisine ayrılmıştır, ancak bu psikolojinin etkisi söz konusu olduğunda buzdağının sadece görünen kısmıdır. Bu paragraf psikoloji nedir sorusuna daha derin bir cevap vermektedir.

Psikolojinin bireylere ve topluma katkıda bulunduğu yollardan bazıları şunlardır:

• İnsanların neden olduğu gibi davrandıklarına dair anlayışımızı geliştirmek
• İnsan zihnini ve davranışını etkileyebilecek farklı faktörleri anlamak
• Sağlığı, günlük hayatı ve refahı etkileyen sorunları anlama
• Ürün tasarımını geliştirmek için ergonomiyi geliştirme
• Daha güvenli ve daha verimli çalışma alanları oluşturma
• İnsanları hedeflerine ulaşmaya motive etmek
• Verimliliği artırma

Psikologlar bunları insan davranışını anlamak, açıklamak ve tahmin etmek için nesnel bilimsel yöntemler kullanarak başarırlar. Psikolojik çalışmalar, daha sonra ampirik olarak test edilen bir hipotezle başlayarak son derece yapılandırılmıştır.

Psikoloji Hakkındaki Yanlış Bilgiler

Psikoloji konusunda çok fazla kafa karışıklığı var. Ne yazık ki, psikoloji hakkındaki bu tür yanlış düşünceler, kısmen popüler medyadaki psikologların klişeleşmiş tasvirleri ve psikoloji derecelerine sahip olanların çeşitli kariyer yolları sayesinde bol miktarda bulunmaktadır.

Elbette, suçları çözmeye yardımcı olan psikologlar var ve insanların zihinsel sağlık sorunları ile başa çıkmalarına yardımcı olan birçok profesyonel var. Bununla birlikte, psikologlar bu alanlarda da çalışmaktadır:

• Daha sağlıklı iş alanları yaratmaya yardımda bulunurlar
• Uçak güvenliğini araştırmak
• Tasarım teknolojisi ve bilgisayar programlarına yardımcı olmak
• Askeri hayatı ve savaşın psikolojik etkisini incelemek

Psikologlar nerede çalışırlarsa çalışsınlar, birincil hedefleri insan davranışlarını tanımlamak, açıklamak, tahmin etmek ve etkilemektir.

Psikolojinin Tarihçesi

Erken psikoloji hem felsefe hem de biyolojiden evrimleşti. Bu iki konunun tartışılması, Aristoteles ve Sokrates de dahil olmak üzere erken Yunan düşünürlerine kadar uzanmaktadır.

“Psikoloji” kelimesi, kelimenin tam anlamıyla “yaşam” veya “nefes” anlamına gelen Yunanca ruh kelimesinden türemiştir. Kelimenin türetilmiş anlamları arasında “ruh” veya “benlik” yer alır.

Psikolojinin ayrı ve bağımsız bir çalışma alanı olarak ortaya çıkması, Wilhelm Wundt’un 1879’da Leipzig, Almanya’da ilk deneysel psikoloji laboratuvarını kurmasıyla gerçekleşti.

Psikoloji tarihi boyunca, insan aklını ve davranışını açıklamak için çeşitli düşünce okulları oluşmuştur. Psikoloji nedir soruları da bu çeşitli okullarla birlikte devam etmiştir. Bazı durumlarda, belirli düşünce okulları bir süre psikoloji alanına hakim oldular.

Aşağıdakiler psikolojideki başlıca düşünce okullarından bazılarıdır.

• Yapısalcılık: Wundt ve Titchener’ın yapısalcılığı en eski düşünce okuluydu, ancak kısa süre sonra diğerleri ortaya çıkmaya başladı.
• İşlevselcilik: İlk psikolog ve filozof William James, dikkatini insan bilinci ve davranışının amacına odaklayan işlevselcilik olarak bilinen bir düşünce okulu ile ilişkilendirildi.
• Psikanaliz: Yakında, bu ilk düşünce okulları psikolojiye birçok baskın ve etkili yaklaşım getirmiştir. Sigmund Freud’un psikanalizi, bilinçdışı zihnin insan davranışını nasıl etkilediğine odaklandı.
• Davranışçılık: Davranışçı düşünce okulu, davranış üzerindeki iç etkilere bakmaktan geri döndü ve psikolojiyi gözlemlenebilir davranışlar üzerine incelemeye yöneltti.
• Hümanistik Psikoloji: Daha sonra, hümanistik yaklaşım kişisel gelişim ve kendini gerçekleştirmenin önemine odaklandı.
• Bilişsel Psikoloji: 1960’larda ve 1970’lerde, bilişsel devrim, düşünme, karar verme, dil gelişimi ve hafıza gibi içsel zihinsel süreçlerin araştırılmasını teşvik etti.

Bu düşünce okulları bazen rakip güçler olarak algılanırken, her bakış açısı psikoloji anlayışımıza katkıda bulunmuştur.

Gördüğünüz gibi, psikoloji nispeten genç bir bilim olsa da, aynı zamanda muazzam miktarda derinliğe ve genişliğe sahiptir. Akıl hastalığının değerlendirilmesi, teşhisi ve tedavisi psikolojinin merkezi çıkarlarıdır, ancak psikoloji akıl sağlığından çok daha fazlasını kapsar.

Bugün, psikologlar insan zihninin ve davranışının birçok farklı yönünü anlamaya çalışıyor, insanların nasıl düşündüğüne dair anlayışımıza yeni bilgiler ekliyor ve günlük insan yaşamları üzerinde önemli bir etkisi olan pratik uygulamalar geliştiriyorlar.

Psikoloji nedir sorusuna yanıt vermeye çalıştığım yazımdan umarım yarar sağlarsınız. Her türlü sorunuz için ana sayfada yer alan iletişim formundan bana ulaşabilirsiniz. Psikoloji nedir yazısı için bu sitede yer alan makaleden yararlanılmıştır.